Ta kumulacja składników pokarmowych sprzyja formowaniu się pąków kwiatowych. Przyginanie pędów skraca okres inwestycyjny i pozwala zebrać pierwsze owoce już w 2.–3. roku po posadzeniu drzew. Możemy przyginać zarówno pędy młode niezdrewniałe, elastyczne, jak i starsze, roczne, zdrewniałe. Tych o wysokiej jakości w zbiorze powinno być 70–80%. Wymaga to przestrzegania pewnych zasad, m.in. dotyczących cięcia drzew, które powinno być prowadzone tak, aby zachowana była równowaga pomiędzy wzrostem wegetatywnym i generatywnym. Nie dla wszystkich sadowników jest to proste, mimo że ułatwiają to: podcinanie korzeni, cięcie Wielu ogrodników wymienia dwa istotne okresy cięcia jabłoni – lato i zimę. Przycinanie jabłoni latem to dobry moment na usunięcie „wilków”, czyli młodych pędów, które rosną ku górze. To zadanie powinniśmy wykonać w środku lata, na przełomie lipca i sierpnia. Drugi termin, czyli cięcie zimowe, to bardzo ważny okres. Jak sadzić stare odmiany jabłoni Sadzenie stare odmiany jabłoni może być świetnym sposobem na urozmaicenie ogrodu. Te odmiany są często bardziej wytrzymałe i mniej podatne na choroby niż nowsze odmiany, a także mogą dostarczać smacznych owoców przez wiele lat. Przed sadzeniem starego drzewa jabłoni należy upewnić się, że jest Jabłoń to jedno z najpopularniejszych drzew owocowych w sadach i ogrodach. Aby cieszyć się obfitym plonem soczystych i smacznych jabłek, konieczne jest odpowiednie przycinanie tych drzew. Przycinanie jabłoni jest istotnym elementem pielęgnacji drzewa, które ma na celu poprawienie jego kształtu, zdrowia i wydajności. W tym artykule omówimy, kiedy i jak przycinać jabłonie, aby Jak przycinać drzewa i krzewy owocowe jesienią? Jeśli chcesz dowiedzieć się, jak przycinać drzewa i krzewy owocowe jesienią, to zapoznaj się z czterema najważniejszymi zasadami, które powinien znać każdy ogrodnik. Pierwszą z nich jest cięcie wybranych gatunków drzew i krzewów, o czym pokrótce zostało wspomniane powyżej. Ponadto jabłonie łatwo się rozmnażają, więc nie powinno być problemów z materiałem do sadzenia. Drzewa przycina się zgodnie z ich wiekiem, każdego roku stosuje się inny schemat. Ważny! Późne odmiany jabłoni, na przykład Naszyjnik Moskiewski, są przycinane później niż wczesne (Prezydent). Praca nad formowaniem korony jabłoni jest ważnym i niezbędnym punktem w pielęgnacji jabłoni. W tym artykule dowiesz się, dlaczego jest to ważna potrzeba i kiedy najlepiej uformować jabłoń. Dlaczego powstaje korona jabłoni? Powodów, dla których warto przycinać jabłonie na czas, jest naprawdę wiele. Okazuje się, że roślinę tę warto przycinać nawet 4 razy w roku. Poprawne przycięcie winogron w odpowiednich momentach ma wpływ na ich zdolność do wydawania obfitych i smacznych plonów. Jednym z terminów jest zimowe cięcie winorośli, które powinno się wykonywać na przełomie listopada i grudnia, kiedy roślina jest w stanie Jak i kiedy przycinać jabłonie by zdrowo rosły i obficie owocowały? Cięcie jabłoni po posadzeniu, cięcie formujące, cięcie zimowe i cięcie jabłoni latem. Szds. Podcinanie pomidorów jest bardzo ważne dla dorodnych owoców. W przypadku wysokich odmian trzeba podjąć decyzję, czy chcemy prowadzić roślinę na jeden, czy dwa pędy. Na wysadzonych w połowie maja do gruntu pomidorach rosną pierwsze owoce. Lipiec jest miesiącem intensywnych prac pielęgnacyjnych w warzywniku, między innymi właśnie przy pomidorach. Zaczynamy zbiory, ale i dbamy o treściDlaczego warto podcinać liście pomidorów i które usuwać?Cięcie liści pomidorów przyspieszy kwitnienie i owocowaniePrzycinanie pomidorów wysokich. Roślinę można prowadzić na jedne lub dwa pędy Pomidory uprawiane w przydomowych ogródkach, na działkach czy balkonie wymagają pielęgnacji, by rosły zdrowo i dały oczekiwane owoce. Rolnicze plantacje tego warzywa zajmowały w 2021 roku ponad 5 tysięcy hektarów, rok wcześniej obejmowały blisko 5,7 tys. ha (dane ARiMR). Dlaczego warto podcinać liście pomidorów i które usuwać?- Podcinam dolne liście, żeby roślina miała więcej siły na kształtowanie owoców, dorodnych pomidorków – mówi doświadczona rolniczka, która od lat uprawia pomidory na potrzeby swojej rodziny w przydomowym sprawę wyjaśnia Okręg Podlaski Polskiego Związku Działkowców i przekonuje, że warto usuwać dolne liście. „Pamiętajmy, że liść karmi grono, które znajduje się pod nim. Jeżeli owoc jest w pełni wykształcony rozmiarowo, to wtedy możemy usunąć liść nad tym gronem”. Dodatkowe zabiegi dotyczą pomidorów wysokich. W ich przypadku na bieżąco usuwamy pędy wyrastające z kątów liści, a mniej więcej w połowie sierpnia odcinamy wierzchołek nad piątym gronem, pozostawiając nad nim dwa liście, podpowiadają liści pomidorów przyspieszy kwitnienie i owocowanieZalecenia dotyczące uprawy pomidorów w zakresie cięcia daje Główny Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa w publikacji Metody integrowanej produkcji pomidorów gruntowych z 2020 roku. GIORiN daje bardzo ważną radę: „Należy pamiętać, że w celu uniknięcia infekcji, usuwanie pędów i liści należy przeprowadzać bezpośrednio przed planowanymi zabiegami ochronnymi przeciwko chorobom grzybowym i bakteryjnym”.Cięcie pomidorów ma na celu usunięcie części pędów i liści na korzyść przyspieszenia kwitnienia i owocowania. Nie stosuje się cięcia w uprawie odmian samokończących dla przetwórstwa. Przycinanie pomidorów wysokich. Roślinę można prowadzić na jedne lub dwa pędyJeśli uprawiasz pomidory wysokie, pewnie wiesz, że można je prowadzić na jeden albo dwa pędy. „Przy prowadzeniu na jeden pęd pozostawia się tylko pęd główny, a pędy boczne, pojawiające się w kątach liści, powinny być usuwane w miarę ich wyrastania, kiedy mają kilka centymetrów długości. Prowadząc pomidory na dwa pędy, pozostawia się pęd główny i pęd boczny wyrastający pod pierwszym gronem”, instruuje inspektorat. Niezależnie od sposobu prowadzenia, po wytworzeniu 5-6 gron, rośliny ogławia się, przycinając wierzchołek wzrostu nad liściem powyżej ostatniego grona. Ogławianie roślin powinno być przeprowadzone pod koniec lipca, najpóźniej do połowy sierpnia. To może Ci się przydać do ogroduMateriały promocyjne partnera Tak zabieg tłumaczy Wielkopolska Izba Rolnicza w zaleceniach gospodarskich na sierpień: „Wierzchołki pomidorów wysokich ucinamy nad drugim rozwiniętym liściem, nad ostatnim gronem. Owoce zawiązane później nie zdążą dorosnąć przed przymrozkami”.Specjaliści zalecają, by usuwać zarażone pędy, a jak trzeba, to nawet całe zarażone rośliny. Cięcie jabłoni to bardzo ważny zabieg pielęgnacyjny drzew, dzięki któremu owocują one obficie każdego roku. Prawidłowe przycięcie jabłoni sprawi, że uda nam się znaleźć równowagę pomiędzy wzrostem wegetatywnym a owocowaniem. W artykule znajdą Państwo odpowiedź na pytanie kiedy i jak przycinać jabłonie, aby cieszyć się wysokim plonem o bardzo dobrej jakości wizualnej i smakowej. Cięcie jabłoni po posadzeniu Sadzonki jabłoni sprzedawane w pojemnikach można sadzić cały sezon wegetacyjny. Natomiast drzewka jabłoni w stanie uśpienia z tzw. “gołym korzeniem” można sadzić w dwóch terminach: wiosennym i jesiennym. Jesienią jest to czas już po zakończeniu wegetacji, natomiast wiosną od połowy lub końca marca – kiedy mamy już odpowiednio nagrzaną glebę (ok 8°C). Niezależnie od tego jaki termin wybierzemy zasady cięcia młodych jabłoni są takie same. Należy usunąć wszystkie pędy rosnące pod zbyt ostrym kątem, które konkurują z przewodnikiem. Gałęzie dolnego piętra trzeba delikatnie przyciąć, aby pobudzić drzewko do wzrostu. Cięcie jabłoni (młodych sadzonek) ograniczamy do minimum, żeby jak najszybciej drzewa zaczęły owocować. Jeśli stosujemy podpory to nie przycinamy przewodnika aż osiągnie on docelową wysokość, jeśli natomiast drzewko rośnie bez podpór należy przewodnik przycinać 30-40cm nad ostatnim pędem bocznym. Na fotografii widać sadzonkę jabłoni, gdzie usunięto na czop gałąź rosnącą pod zbyt ostrym kątem. Przycinanie jabłoni po posadzeniu – gałąź rosnąca pod zbyt ostrym kątem. Jak przycinać jabłonie w sadzie towarowym Celem cięcia jabłoni jest nadanie drzewu odpowiedniego pokroju i formy. Obecnie w sadach intensywnych najpopularniejszymi drzewkami jabłoni są te o wzroście karłowym lub półkarłowym, uszlachetniane na podkładkach: P60 rzadziej A2 czy Preferuje się korony wrzecionowe, w kształcie zbliżone do stożka. Gwarantuje to odpowiednie doświetlenie, dzięki czemu plony są coroczne i obfite. Przycinanie jabłoni powinno prowadzić właśnie do otrzymania takich form jak na zamieszczonym zdjęciu. Cięcie jabłoni w sadzie towarowym Jak przycinać jabłonie na działce, czy w ogrodzie W ogródkach działkowych czy sadach przydomowych sposób cięcia jabłoni i formowania korony może się różnić. Intensywność cięcia zależy od jakości gleby oraz zastosowanej podkładki (czyli jak duże roczne przyrosty będzie dawało drzewko). Zależy także od rozstawy – im rozstawa jest gęstsza tym cięcie musi być silniejsze, im sadzonki jabłoni są dalej od sienie rozstawione tym cięcie może być słabsze. Jeżeli natomiast drzewko rośnie w pojedynkę na dużej przestrzeni, cięcie możemy ograniczyć jedynie do cięcia prześwietlającego co parę lat. Jabłoń Malinowa Oberlandzka (Malinówka) STARA ODMIANA Oceniono na 5 31,90 zł W doniczce. Wysyłka w 1-4 dni robocze . Jesienna Stara odmiana deserowa. Owoce bardzo smaczne o posmaku malin. 2 letnie drzewko owocowe o wysokości 130 – 150 cm. Sadzonka przesadzona do doniczki. Jabłoń Oliwka Żółta (PAPIERÓWKA) STARA ODMIANA Oceniono na 5 31,90 zł W doniczce. Wysyłka w 1-4 dni robocze . Wczesna odmiana deserowa i przetwórcza. Bardzo odporna na mróz. 2 letnie drzewko owocowe o wysokości 130 – 150 cm. Sadzonka przesadzona do doniczki. Jabłoń Kosztela STARA ODMIANA Oceniono na 5 31,90 zł W doniczce. Wysyłka w 1-4 dni robocze . Stara polska odmiana o specyficznym bardzo słodkim, soczystym miąższu. Wytrzymała na mróz. 2 letnie drzewko owocowe o wysokości 130 – 150 cm. Sadzonka przesadzona do doniczki. Jabłoń Antonówka Zwykła STARA ODMIANA Oceniono na 5 31,90 zł W doniczce. Wysyłka w 1-4 dni robocze . Odmiana bardzo wytrzymała na mróz i doskonała na różnego rodzaju przetwory. 2 letnie drzewko owocowe o wysokości 130 – 150 cm. Sadzonka przesadzona do doniczki. Jak widać nie da się określić jednoznacznie jak przycinać jabłonie. Sposób oraz intensywność cięcia trzeba określić we własnym zakresie biorąc pod uwagę powyższe czynniki. Jednakże są uniwersalne zasady, które zawsze trzeba stosować podczas przycinania jabłonek. Zasady przycinania jabłonek Usuwanie gałęzi rosnących pod zbyt ostrym kątem, które mogą wyłamać się pod ciężarem owoców i zacieniać resztę korony. Usuwanie pędów konkurujących z przewodnikiem. Przewodnik przycinamy dopiero kiedy zacznie przerastać podporę. Cięcie zawsze wykonuje się w suche dni (niska wilgotność powietrza). Należy używać zdezynfekowanych narzędzi do cięcia – np. każdorazowo maczając w denaturacie. Uchroni to przed roznoszeniem na narzędziach bakterii wywołującej zarazę ogniową lub inne choroby. Rany powstałe po usunięciu grubych gałęzi należy zabezpieczyć przed wysychaniem i atakiem patogenów np. maścią Funaben, preparatem Topsin lub środkiem zawierającym miedź. Usuwanie pędów porażonych przez choroby i szkodniki oraz choroby kory i drewna. Cięcie jabłoni. Usuwanie pędów porażonych chorobami kory i drewna, mączniakiem, mszycą Cięcie jabłoni na klik Cięcie jabłoni na klik. Pęd zakończony pąkiem kwiatowym i liściowym Metodę cięcia jabłoni na klik opracowali Holendrzy wiele lat temu i do dziś jest ona uważana na najlepszą metodę przycinania jabłoni. Można ją stosować od początku wzrostu drzewa. Cięcie jabłoni zawsze opiera się na cięciu w jednorocznym przyroście, najczęściej w ten sposób przycina się gałęzie dolnego piętra (stołu). Pierwszy raz gałąź skraca się o 1/3 długości, w następnych latach zostawiamy jedynie 3-4 pąki jednorocznego przyrostu resztę przyrostu wycinamy. Takie przycinanie jabłoni sprawia, że wyrasta wiele krótkopędów zakończonych pąkiem kwiatowym, które bardzo dobrze owocują. Bardzo ważne żeby na końcu przyciętej gałęzi był pąk liściowy a nie kwiatowy aby nie doszło do zbytniego przygięcia lub wyłamania gałęzi dolnego piętra. Na zdjęciu widać różnicę między pakiem kwiatowym (po lewej stronie) a liściowym (po prawej stronie). Pąki kwiatowe są zawsze większe, zaokrąglone i bardziej omszone. Pąki liściowe są ostro zakończone i widocznie mniejsze od kwiatowych. Poniżej zauważyć można efekty kilkuletniego przycinania gałęzi dolnego piętra metodą na klik. Gałąź jest usztywniona z wieloma krótkopędami zakończonymi pąkami kwiatowymi. Gwarantuje to dużą liczbę owoców. Cięcie jabłoni na klik. Pęd z licznymi owoconośnymi krótkopędami Cięcie na czop. Usuwając grubsze gałęzie podczas cięcia jabłoni należy pozostawiać dłuższy fragment tej gałęzi (tzw. czop). Im gałąź jest grubsza/starsza tym czop powinien być dłuższy. Pozostawianie czopów podczas przycinania jabłoni ma 3 podstawowe zalety: zapobiega przemarzaniu przewodnika, ogranicza wnikanie chorób do przewodnika (np. raka drzew owocowych), umożliwia wybijanie nowych wartościowych pędów, Na zdjęciu widać czopy pozostawiane podczas cięcia jabłoni oraz wyrastające z nich krótkopędy zakończone pąkiem kwiatowym. Jabłonie (47) Owocujący krótkopęd wyrastający z czopa Terminy cięcia jabłoni Odpowiedź na pytanie, kiedy przycinać jabłonie nie jest jednoznaczna i zależy od celu jaki chcemy osiągnąć. W praktyce stosuje się kilka terminów i każdy trochę inaczej wpływa na drzewa jabłoni. Zimowe cięcie jabłoni Najpowszechniejsze jest zimowe cięcie jabłoni. Najlepiej w drugiej połowie lutego, kiedy nie spodziewamy się już znaczących spadków temperatur (poniżej -20°C). Cięcie młodych jabłoni należy wykonywać później niż cięcie starych jabłoni, gdyż są one znacznie bardziej wrażliwe na przemarznięcia. Zimą dobrze już widać różnice pomiędzy pąkami kwiatowymi a liściowymi, co znacznie ułatwia pracę. Wadą tego terminu jest to, że drzewa zostają pobudzone do silnego wzrostu wiosną a nie zawsze jest to pożądane. Podczas zimowego cięcia jabłoni warto również usuwać pędy porażone przez szkodniki, choroby kory i drewna oraz mączniaka. Letnie cięcie jabłoni Cięcie jabłoni latem to drugi najpopularniejszy termin przycinania jabłoni. Cięcie należy rozpocząć około 4 tygodnie przed planowym zbiorem danej odmiany. Wcześniejsze cięcie może doprowadzić do ponownego wzrostu drzewa, narażając je na przemarznięcie zimą. Letnie cięcie jabłoni opiera się jedynie na usuwaniu jednorocznych, długich przyrostów zwanych wilkami. Dzięki temu do owoców dociera więcej światła i są one lepszej jakości (lepiej wybarwione, o większej średnicy). Dodatkowo poprawa nasłonecznienia wpływa na lepszą kondycję pąków zakładanych na kolejny rok. Wiosenne cięcie jabłoni Przycinanie jabłoni na wiosnę wskazane jest wtedy, kiedy nie potrafimy rozróżnić pąków kwiatowych od liściowych zimą. Po starcie wegetacji, przed kwitnieniem nie ma już żadnego problemu z ich rozróżnieniem. Zabieg w tym terminie znacznie ogranicza wzrost drzewa jabłoni w sezonie. Jesienne cięcie jabłoni Niekiedy praktykuje się jesienne przycinanie jabłoni. Zabieg wykonywany jest krótko po zbiorze, kiedy liście są jeszcze aktywne. Pozwala znacznie ograniczyć wzrost drzewa w kolejnym sezonie. Najczęściej wykonywany w sadach towarowych maszynowo za pomocą (pił, tarcz lub listw tnących). Stara jabłoń regularnie cięta Cięcie starych jabłoni Na koniec kilka słów o przycinaniu starych jabłoni. W pierwszej kolejności należy usunąć wilki oraz gałęzie wyłamane czy z oznakami chorób. Następnie usunąć tylko te gałęzie, które zacieniają pędy położone niżej. Cięcie odmładzające jabłoni to proces trwający kilka lat. Nie można w ciągu jednego roku usunąć zbyt wielu starych konarów, ponieważ drzewa zamiast owocować będzie jedynie rosnąć. Istotne jest pozostawienie grubych gałęzi na dole drzewa tak aby nie były zacienione. Grubsze gałęzie z wierzchołka należy przycinać tak, by nie pokładały się na pędach z niższych partii korony. Intensywne sady jabłoniowe charakteryzują się gęstym system nasadzeń oraz stosowaniem podkładek karłowych i półkarłowych, które są płytko sadzone (miejsce okulizacji znajduje się wysoko nad glebą). Taki system prowadzenia drzew, wspomagany dobrym odżywianiem, skutkuje szybkim wypełnieniem przestrzeni owoconośnej i wczesnym owocowaniem. Drzewa mają zazwyczaj luźne i dobrze doświetlone korony (fot. 1), co sprawia, że owoce na nich są wysokiej jakości i dobrze wybarwione. Luźne korony to także mniejsze ryzyko przemiennego owocowania oraz mniejsza podatność na choroby i szkodniki. [envira-gallery id=”40512″] Oszczędne cięcie W nowoczesnych sadach cięcie drzew (zimowe i letnie) ogranicza się do koniecznego minimum. Drzewkom po posadzeniu należy stworzyć warunki do silnego wzrostu w celu wypełnienia planowanej przestrzeni owoconośnej. Zwykle w takich sadach, do 4. lub 5. roku po sadzeniu nie ma problemu z dostatecznym doświetleniem koron, także ich środkowych oraz dolnych partii (fot. 2). Na starszych drzewach narasta problem równomiernego doświetlenia w całej objętości koron, ze względu na ich wielkość. Szczególnie trudne jest to w latach, w których drzewa nie owocują (fot. 3). Zrównoważony wzrost… …jest możliwy do uzyskania i utrzymania dzięki zabiegom agrotechnicznym. Inaczej postępujemy w sadzie w latach spodziewanego silnego owocowania, inaczej w latach słabszego plonowania. Odmienne jest wówczas nawożenie doglebowe i dolistne, cięcie koron, stosowanie preparatów wpływających na wzrost i owocowanie. Na fizjologię drzew jabłoni duży wpływ ma preparat Regalis 10 WG, działający ograniczająco na wzrost wegetatywny drzew. Jego użycie redukuje koszty cięcia, zarówno zimowego, jak i letniego. Dobrze uformowane Podczas zimowego cięcia następuje formowanie koron drzew. Właściwe zapewnia równomierny (umiarkowany) wzrost i coroczne, obfite owocowanie (fot. 4). Takie drzewa zazwyczaj wymagają niewielkich nakładów pracy przy cięciu zimowym, a także letnim. Kształt korony zapewnia odpowiedni dostęp światła do owoców. Podcinanie korzeni także hamuje wzrost wegetatywny. Przy słabym wzroście drzew zdarza się, że cięcie letnie bywa zbędne lub wykonuje się je tylko w celu poprawy doświetlenia owoców wyrastających w głębi koron. Dopuszczenie do owoców światła sprawia, że są lepiej wybarwione. Poprawę wybarwienia owoców można także uzyskać poprzez rozkładanie folii z materiałów odbijających światło w rzędach drzew. Jest to zabieg stosowany przez sadowników w Nowej Zelandii i USA oraz od niedawna w Europie Zachodniej (producenci używają w tym celu folii aluminiowej). Cel Cięcie jabłoni w pełni sezonu jest ważnym zabiegiem agrotechnicznym mającym duży wpływ na jakość owoców. Owoce dobrze doświetlone szybciej dorastają do optymalnych rozmiarów, lepiej się wybarwiają oraz mają intensywny rumieniec. Są także mniej podatne na choroby i szkodniki. Ich miąższ zawiera więcej cukrów (odpowiedni stosunek cukrów do kwasów), są smaczniejsze w porównaniu z owocami niedostatecznie doświetlonymi. Dlatego cięcia letniego wymagają drzewa odmian zarówno czerwonoowocowych, jak i tych o owocach żółtych i zielonych (np. ‘Mutsu’, ‘Golden Delicious Reinders’). Odmiany o jabłkach wybarwiających się czerwono dla powstawania intensywnego rumieńca potrzebują przynajmniej 60% światła słonecznego docierającego do koron drzew. Owoce niedoświetlone mają delikatną skórkę podatną na infekcje, w tym na parcha jabłoni, choroby fizjologiczne (występujące już w sadzie) oraz te ujawniające się w okresie przechowywania (np. gorzką plamistość podskórną). W zagęszczonych koronach większa wilgotność powietrza sprzyja powstawaniu delikatnych pęknięć i ran na ich skórce, co prowadzi do powstawania uszkodzeń i ordzawień. Jak ciąć? W pierwszej kolejności usunąć należy zbyt silne pędy wegetatywne, szczególnie te, które wyrastają z pąków śpiących we wnętrzu korony oraz niepotrzebne pędy wegetatywne na obwodzie koron (fot. 5). Pozostawione, będą konkurowały o wodę i składniki pokarmowe (szczególnie o wapń) z owocami. Dla tych ostatnich ważne są tylko liście rozetkowe, które wyrastają na krótkopędzie obok nich, gdyż one je odżywiają. Nie zaopatrzą one jabłek jedynie w wapń, gdyż ten, aby wniknął do tkanek owocu, musi być na niego naniesiony. Cięcie drzew latem nie pobudza ich do wzrostu wtórnego, jeśli jest wykonane w odpowiednim terminie – po okresie silnego wzrostu wegetatywnego. Umiejętnie wykonane pozwala zmniejszyć nakłady pracy w czasie cięcia zimowego. Termin Jest zależny od odmiany i terminu zbioru owoców. Na wytworzenie się rumieńca na jabłkach czerwonoowocowych potrzeba co najmniej 2–3 tygodni od przeprowadzenia cięcia letniego. Zatem na odmianach wczesnych należy je rozpocząć w lipcu, na średnio wczesnych – w sierpniu (na około 3–4 tygodnie przed zbiorem), a zimowych – w sierpniu i na początku września. Jeżeli cięcie będzie wykonane zbyt wcześnie wówczas może nastąpić wzrost wtórny (fot. 6). Wyrastające pędy są bardzo podatne na choroby i szkodniki oraz niepotrzebnie zagęszczają koronę. Niektórzy sadownicy wykonują wtedy ponowne cięcie letnie. Wykonane za wcześnie ma ujemny wpływ na dorastanie owoców, natomiast zbyt późne (koniec września, początek października) ma mniejszy wpływ na wybarwienie się owoców, może także skutkować obniżeniem wytrzymałości drzew na mróz. Zasady i technika Aby owoce się dobrze wybarwiły, a jednocześnie nie zostały poparzone przez promienie słońca, nie powinny być odsłonięte całkowicie. Niewielkie ich cieniowanie jest wręcz wskazane z uwagi na silną operację słońca, która w ostatnich latach na skutek ocieplania się klimatu jest coraz bardziej intensywna. Jeśli nad owocami znajdują się silne pędy wegetatywne, to wycinamy je z pozostawieniem 2–4 liści (fot. 7). Jeśli wyrasta nadmiar pędów wegetatywnych, część z nich może być wycięta lub wyrwana u podstawy (fot. 8) tak, aby nie zrzucić lub uszkodzić rosnących na drzewie owoców. W trakcie cięcia letniego wyciąć należy pędy wyrastające z pąków śpiących na pniu i grubych konarach (tzw. wilki) pozostawiając słabiej rosnące pędy potrzebne na odbudowę czy zapełnienie koron drzew. Pozostawić też trzeba krótkopędy rosnące na bok, czy nawet nad owocami, ale tylko takie, które zbytnio ich nie zasłaniają. Te, które nadmiernie cieniują owoce należy skracać nad 2–4 liściem. Sprzęt i zasady Cięcie można wykonać dobrze naostrzonym sekatorem, najlepiej z przedłużanymi rączkami. Polecam używanie sekatorów 2-ręcznych. Sekatory powinny mieć dobrze dokręcone ostrza i przeciwostrza. Źle naostrzony i niedokręcony sekator utrudnia cięcie, szarpie cięte pędy, przez co owoce są otrząsane, a spadające uszkadzają te położone niżej. Elementami tnącymi sekatora nie można dotykać rosnących na drzewie owoców, aby ich nie skaleczyć. Przycinanie drzew latem można rozpocząć zarówno od górnych, jak i od dolnych partii. Obcięte pędy zawsze należy odrzucać poza obręb korony drzewa, nie powinny pozostawać w jej wnętrzu. Nie należy tylko wycinać pędów na wierzchołkach drzew. Chronią one owoce przed poparzeniami słonecznymi, a także opadami gradu. Można także usuwać porażone chorobami konary, gałęzie i owoce, aby ograniczyć źródło infekcji. W trakcie zabiegu można korzystać z sanek sadowniczych, niskich stojaków, drabin, rzadziej z platform sadowniczych. Sanki sadownicze dobrze sprawdzają się latem, gdyż łatwo dają się przesuwać po murawie. Używając dwuręcznego sekatora nie ma jednak zazwyczaj konieczności ich używania, gdyż z ziemi można usunąć większość niepotrzebnych pędów. Można wtedy wycinać także te (nawet z owocami), które zbyt zwisają, sięgają gleby lub rosnących tam chwastów. Utrudniają one wykonywanie opryskiwań herbicydami. Ponadto owoce z tych pędów są przeważnie uszkodzone przez szkodniki, porażone przez choroby (porażenia mogą być mało widoczne, a objawy występują dopiero w trakcie przechowywania) oraz niskiej jakości. Błędy Cięcie drzew latem nie jest trudne, wymaga jednak pewnej wiedzy i gdy nie jest wykonywane samodzielnie – nadzoru. Najczęściej popełnianymi błędami są: zbyt silne przycięcie wyrastających nad owocami pędów, co powoduje nadmierne ich odsłonięcie i poparzenia słoneczne (często także skaleczenie owoców); wycięcie nadmiernej liczby pędów; wycięcie niewielkich pędów, także tych wyrastających poziomo, niecieniujących owoców (fot. 9); skrócenie, a nie wycięcie zbędnych pędów wegetatywnych, wyrastających w głębi korony drzewa. Ciecie letnie w sadzie dobrze owocującym zwykle zajmuje do 25–40 godz./ha, w sadach „wegetatywnych” (słabo plonujących) – nawet więcej niż 100–120 godz./ha. W tym drugim przypadku warto pomyśleć o różnych sposobach hamowania wzrostu drzew, np. użyciu retardantów (Regalis 10 WG), podcinaniu korzeni czy ograniczeniu nawożenia. fot. 1–9 P. Gościło